15 bine yakın arkeolojik buluntunun ortaya çıkarıldığı Samsun’daki İkiztepe Höyüğü’nde yapılan kazılarla ilgili bilgi veren hafriyat lideri İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aslıhan Beyazıt, 1974 yılından bu yana hafriyat çalışmalarının yapıldığını hatırlattı.
Bölgede 700’den fazla mezar alanı bulunduğuna dikkat çeken Beyazıt, İkiztepe’nin Türkiye’nin en uzun kazılarından biri olduğunu aktardı. Kendisinin hafriyat başkanlığında 2021 yılından bu yana hafriyatlar yapıldığını belirten Beyazıt, öğrencilik devrinde birinci hafriyat yaptığı yerlerden biri olması sebebiyle İkiztepe’nin kendisi için çok özel olduğunu söz etti.
“BURADA ÇOK BÜYÜK YANGINLAR YAŞANMIŞ”
Karadeniz’in en eski periyot hafriyatı olması sebebiyle büyük kıymet taşıdığını aktaran Beyazıt, kendisinin önderliğinde takımının kazıların üçüncü periyodunu gerçekleştirdiğini vurguladı. İkiztepe’de klâsik ahşap mimarinin kullanıldığını anlatan Beyazıt, “Bulduğumuz kalıntılardan anlıyoruz ki burada çok büyük yangınlar yaşanmış. İkiztepe dört zirveden oluşuyor. Dört zirve de çağdaş periyotlarda yerleşmelere sahne olmuş. Bu doruğun en kıymetli özelliği hem mezarlık alanı hem de yerleşim alanı olarak kullanılmış. Üst katmanlarda mezarlıklar bulunurken alt katmanlarda ömür alanı kalıntıları bulunması az bir olay” dedi.
DÖRT MEZAR YERİ DAHA BULUNDU
Son yapılan hafriyatlarda dört mezar yeri daha bulduklarını açıklayan Beyazıt, “Bu mezarların molozların kazılarak içine yerleştirildiğini anlıyoruz. Eski çağlarda çeşitli meyyit gömme gelenekleri var. Anadolu’da farklı meyyit gömme gelenekleriyle karşılaşıyoruz. İkiztepe’de ise Anadolu’da karşılaştığımız bacaklar karna çekik ana rahmi biçiminde gömülme geleneklerinden farklı olarak düz sırt üstü ölülerin gömüldüğünü görüyoruz. Kollar bacakların yanlarına uzatılmış bir gömü biçimi var. İkiztepe’deki mezarların özelliği yanında birtakım eşyalarla gömülmesi. Bu, sonraki hayat inancıyla da ilgili. İnanç sistemleriyle ilgili de çok şey görüyoruz” diye konuştu.
İKİZTEPE’DE TARIMDAN ÇOK HAYVANCILIK YAPILIYORDU
İkiztepe’nin o devir daha sık ormanlarla kaplı olabileceğini tabir eden Beyazıt, bulunan hayvan kemiklerine baktıklarında daha çok hayvancılıkla ilgilenen toplumların yaşadığını ve Kızılırmak’a kıyı olan bir yerleşim olması sebebiyle su eserlerinin de çokça tüketildiğini çıkan kemiklerden ve midye üzere deniz eseri kabuklarından anladıklarını tabir etti. Kuş kemiklerine çok fazla rastladıklarını bildiren Beyazıt, geyik domuz, keçi ve koyun kemiklerine de sıklıkla rastladıklarını belirtti. Hafriyat lideri Beyazıt, bu kalıntıların insanların daha çok hayvansal besinlerle beslendiğini gösterdiğinin altını çizdi.
2024’TE PALEOİKLİM ÇALIŞMALARI YAPILACAK
Arkeoloji biliminin başka bilim alanlarıyla birlikte çalışması gerektiğini söyleyen Beyazıt, önümüzdeki yıl içinde peleoiklim çalışmaları yapılmasının planlandığını, bunun içinde karot örnekleri alınacağını, bu sayede o devrin iklim şartlarına daha yeterli ışık tutulacağını vurguladı.
GEÇMİŞ YILLARDA KAFATASI AMELİYATLI İSKELETLER ÇIKARILDI
Daha evvelki yıllarda yapılan hafriyat çalışmalarında şuurlu olarak kafatası ameliyatı geçirmiş iskeletlere rastlandığını kaydeden Beyazıt, bu iskeletlerde yapılan araştırmalarda ameliyat edilen iskeletler üzerinde yapılan araştırmalarda; kimilerinin uzun yıllar yaşadıkları, kimilerinin ise tümör üslubu farklı hastalıklardan hayatını kaybettiğini, kimilerinin da çabucak öldüğü bilgilerine ulaştıklarını söyledi.
