Kore İleri Bilim ve Teknoloji Enstitüsü’nden (KAIST) mühendis ve araştırmacılardan oluşan bir takım şu anda kokpitte değişiklik yapmaya gerek kalmadan uçakları uçurabilecek insansı bir robot geliştiriyor.
“UÇAĞI İNSAN PİLOT ÜZERE UÇURABİLEN BİR ROBOT”
KAIST’te elektrik mühendisliği profesörü olan David Shim, “Pibot, beşerler için tasarlanmış kokpitteki tüm denetimleri tek tek kullanarak bir uçağı tıpkı bir insan pilot üzere uçurabilen insansı bir robot.
“İnsanlar pek çok uçağı uçurabilir ancak içlerinde bu alışkanlıklar var. Münasebetiyle farklı uçaklara geçmeye çalıştıklarında diğer bir yeterlilik almaları gerekiyor. Bazen bu o kadar kolay olmuyor zira alışkanlıklarımız aklımızda kalıyor ve birinden başkasına kolay kolay geçemiyoruz.”
“Pilot robotla, kişisel uçak konfigürasyonunu öğretirsek, uçağın tipine tıklayarak uçağı uçurabilirsiniz” dedi.
“Pibot” ismi verilen robot, yüksek hassasiyetli denetim teknolojisini kullanarak bir uçaktaki şiddetli titreşimde bile uçuş aletlerini ustalıkla çalıştırmak için kollarını ve parmaklarını denetim edebiliyor.
“TÜM JEPPESEN HAVACILIK NAVİGASYON HARİTALARI EZBERİNDE”
Öte yandan KAIST takımına nazaran, Pibot’un hafızası o kadar büyük ki, insan pilotlar için imkansız olan dünya çapındaki tüm Jeppesen havacılık navigasyon haritalarını ezberleyebiliyor.
Harici kameraları Pibot’un uçağın mevcut durumunu izlemesini sağlarken dahili kameraları da denetim panelindeki temel anahtarları yönetmesine yardımcı oluyor.
Pibot, doğal lisanda sunulan karmaşık kılavuzları ezberleyebilmektedir; bu da çeşitli hava taşıtlarına uyarlanabilirliğini artıran bir muvaffakiyettir.
GPT BÜYÜK İLERLEME KAYDETMEYİ SAĞLADI
Araştırma takımı, büyük lisan modellerindeki (LLM) son gelişmeler sayesinde Pibot’un özgün olarak beşerler için yazılmış kılavuzları “anladığını” ve ezberlediğini söylüyor.
2016 YILINDA TEMELLERİ ATILDI
2016 yılında bir pilot robotun önlüğünü yaptıklarını belirten takım, o devirler âlâ bir yapay zeka teknolojisinin olmadığını, bu yüzden robotların güzel eğitilmediğine değindi. Lakin son vakitlerde ChatGPT yahut başka büyük lisan modeli sistemleriyle teknolojinin büyük ilerleme kaydettiği belirtildi.
LLM sayesinde Pibot’un kusursuz bir uçuş gerçekleştirmesi ve acil durumlarda insan meslektaşlarından çok daha süratli reaksiyon verebilmesi bekleniyor.
Uçağın operasyon ve acil durum kılavuzlarını (QRH, uçuş grubunun uçuş sırasında sorun yaşaması halinde başvurabileceği bir kokpit içi kılavuz) hafızasına alabilir ve anında karşılık verebilir.
GÜVENLİ BİR ROTA HESAPLAYABİLİR
Ayrıca havadaki uçağın durumuna nazaran gerçek vakitli olarak inançlı bir rota hesaplayabilir.
Araştırma grubu ChatGPT’yi kullanırken, Pibot’un İnternet irtibatına muhtaçlık duymadan sorgu yapabilmesi için kendi doğal lisan modelini de geliştiriyor ve test ediyor.
Özel lisan modeli yalnızca pilotajla ilgili bilgileri ele alacak ve uçakta taşınabilecek küçük bir bilgisayarda saklanacaktır.
PİBOT SES SENTEZİ KULLANARAK İRTİBAT KURABİLECEK
İnsansı robot ayrıyeten ses sentezi kullanarak hava trafik kontrolörleri ve kokpitteki beşerlerle bağlantı kurabilir ve böylelikle bir pilot yahut ikinci kaptan üzere hareket edebilir.
SADECE UÇAK KULLANMAKLA SONLU KALMAYABİLİR
Uyarlanabilirliği havacılık alanının ötesine geçiyor. 160 cm uzunluğunda ve 65 kg tartısındaki Pibot’un insansı tasarımı, araba sürmek, tank kullanmak ve hatta denizdeki gemilere komuta etmek üzere rollerde meselesiz bir halde insanların yerini almasına imkan tanıyor.
Robotun şimdi geliştirme kademesinde olduğu ve 2026 yılına kadar tamamlanması beklendiği kaydedildi.
POTANSİYEL ASKERİ UYGULAMALARDA DA OLABİLİR
KAIST’e nazaran araştırma projesi, Güney Kore’de savunma teknolojisine yönelik araştırmalardan sorumlu hükümet organı olan Savunma Geliştirme Ajansı (ADD) tarafından görevlendirildi. Shim gelecekte potansiyel askeri uygulamalar öngörüyor.
